Menu

Ymddygiad Ar-lein a Seiberfwlio

1.4

Cyflwyniad

'Ymddygiad Ar-lein a Seiberfwlio’ ydy’r agwedd o’r llinyn ‘Dinasyddiaeth’ y byddwch fwyaf cyfarwydd ag ef.

Ym Mlwyddyn 6 rydyn ni’n canolbwyntio ar sut i ymddwyn yn briodol ar-lein a sut i amddiffyn ein hunain rhag camdriniaeth ar-lein.

Fframwaith

1.4 - Ymddygiad Ar-lein a Seibrfwlio

  • Arddangos ymddygiad priodol ar-leing a gweithredu ystod o strategaethau i ddiogelu eu hunain ac eraill rhag peryglon posibl, bwlio ac ymddygiad amhriodol ar-lein, e.e. diffodd sylwadau ar gyfryngau digidol, blocio defnyddwyr; nodi risgiau ac effeithiau cyfreithiol anfon delweddau a chynnwys personol/secstio; adnabod iaith a allai gael ei ystyried i fod yn ymosodol (gan gynnwys bod yn hiliol, rhywiaethol, homoffobig, a thrawsffobig) mewn gweithgareddau ar-lein.

Geirfa

blocio     sylwadau     rhannu     seiberfwlio     ymosodol

  

Mae’r llinyn Dinasyddiaeth ychydig yn wahanol i’r tri arall gan ei fod yn canolbwyntio cymaint ar wybodaeth ag y mae ar sgiliau. Mae yna hefyd gynlluniau Diogelwch Ar-lein blwyddyn ar flwyddyn a grewyd gan Grid ar gyfer Dysgu’r De Orllewin (SWGfL) ar ran Llywodraeth Cymru sydd yn cynnwys llawer o’r llinyn Dinasyddiaeth.

20161118_141908

Adnodd Diogelwch Ar-Lein SWGfL

Rydyn ni felly yn cyfyngu ein hunain yn y llinyn Dinasyddiaeth i rai awgrymiadau cyflym, gan ganolbwyntio ar yr ychydig agweddau hynny o Ddinasyddiaeth sydd heb eu gynnwys yng nghynlluniau SWGfL.

Gweithgareddau

Mae Adnawdd Diogelwch Ar-lein Cymru SWGfL yn trafod hyn yn drylwyr.

Dyma rai syniadau am weithgareddau a phwyntiau trafodaeth ychwanegol y gallech eu defnyddio:

  • Atgoffwch nhw o bwysigrwydd bod yn gwrtais a pharchus ar-lein. Trafodwch sut y gall seiberfwlio fod yn waeth na bwlio corfforol oherwydd na all y dioddefwr ddianc oddi wrtho, hyd yn oed gartref. Mae seiberfwlio yn eu cyrraedd ym mhobman, ar unrhyw adeg o’r diwrnod.
  • Trafodwch droliaid rhyngrwyd, sut mae rhai pobl yn cael pleser o fod yn annymunol i eraill ar-lein. Mae unrhyw rannu cyhoeddus yn debygol o ddenu troliaid ac felly mae angen inni ystyried sut i amddiffyn ein hunain.
    • Dim ond rhannu’n breifat. Mae gan y rhan fwyaf o safleoedd osodiadau preifatrwydd i gadw dieithriaid allan.
    • Diffoddwch sylwadau. (Fe fyddwch yn sylwi bod sylwadau wedi’u diffodd ar nifer o fideos YouTube.)
    • Blociwch ddefnyddwyr ymosodol – mae hyn yn llai defnyddiol gan ei fod yn rhywbeth adweithiol
  • Atgoffwch nhw’n rheolaidd o bwysigrwydd adrodd am unrhyw gynnwys neu negeseuon ymosodol neu amhriodol wrth oedolyn.

Er nad yw’n rhan o’r Fframwaith ar gyfer Blwyddyn 6, mae’n bwysig atgoffa’r disgyblion yn rheolaidd o beryglon gor-rannu ar-lein. Fe fydd Gwers 1, Blwyddyn 6 o gynllun dysgu SWGfL, 'Siarad yn Ddiogel Ar-lein' yn eich helpu i addysgu’r pwynt yma.