Menu

Lluniau a Fideos

3.2 - Creu

Cyflwyniad

Dros y blynyddoedd diwethaf, wrth i iPads ddod yn fwy cyffredin yn y rhan fwyaf o ddosbarthiadau, mae’r potensial i dynnu lluniau a fideos fel cymorth i ddysgu ac fel dull o helpu plant i fynegi eu creadigrwydd ac i ddangos eu dealltwriaeth wedi dod yn amlwg.

Ym Mlwyddyn 2 mae yna ddau brosiect mawr iddyn nhw ymgolli ynddyn nhw, yn ogystal â digon o gyfleoedd i ymarfer eu sgiliau recordio.

Fframwaith

3.2 - Creu

  • creu a golygu cydrannau aml-gyfryngol er mwyn datblygu testun, delwedd, sain, animeiddiad a fideo ar gyfer ystod o dasgau.

Sgil wrth Sgil

  • Dechreuwch olygu a thrin ffotograffau a gafodd eu tynnu gyda chamerâu digidol neu dabledi (e.e. yn 2Simple).
  • Recordiwch sain, fideo a delweddau llonydd a chwaraewch nhw’n ôl e.e. ffotograffau ar syllwr.
  • Dechreuwch greu ffilmiau syml fel rhaghysbyseb.
  • Gyda chefnogaeth, gweithiwch gyda grŵp bychan i recordio sgwrs.

(EAS ICT Skills Framework)

Geirfa

rhaghysbyseb    golygu      clipiau     credydau     teitl      newid digidol

Gweithgaredd 1

Y Diwrnod Ysgol Gorau Erioed

Yn ystod eu blynyddoedd cynnar fe fydd eich disgyblion wedi cael digon o gyfleoedd i recordio clipiau fideo, ond ni fyddan nhw erioed wedi eu golygu nhw i brosiect mwy. Ym Mlwyddyn 2 fe fyddan nhw’n creu rhaghysbyseb i ffilm – peidiwch â phoeni, mae hyn yn ddigon hawdd os oes gennych iPad.

Paratoi

  • Edrychwch i weld faint o brofiad recordio fideo y mae eich disgyblion wedi’i gael cyn hyn.  Edrychwch ar weithgareddau Blwyddyn 1 ac ystyriwch os oes angen i’ch disgyblion eu hailadrodd cyn mynd ati i wneud y gweithgaredd yma.
  • Gwnewch yn siŵr bod iMovie ar eich iPad (mae hyn am ddim gydag unrhyw iPad a brynwyd yn y pedair blynedd ddiwethaf).
  • Chwaraewch o gwmpas gyda’r gweithrediad Rhaghysbysiad trwy gychwyn prosiect newydd a dethol ‘Rhaghysbysiad’. Y ffordd orau i baratoi ydy dilyn y camau isod i greu eich rhaghysbysiad eich hun.
  • Chwiliwch am 3 neu 4 rhaghysbysiad ffilmiau priodol ar YouTube i ddangos yn ystod eich cyflwyniad.
Trailer

Gweithgareddau:

  • Dywedwch wrth eich disgyblion am y ffilm newydd wych yma sy’n cael ei ffilmio yn dangos cymaint o hwyl y mae plant yn ei gael yn yr ysgol. Dangoswch eich poster ffilm iddyn nhw.
  • Esboniwch eu bod wedi cael cais i greu rhaghysbysiad ar gyfer y ffilm. Gofynnwch beth ydy rhaghysbysiad a dangoswch eich enghraifft chi.
  • Dangoswch sut i agor iMovie a chreu prosiect newydd. Dewiswch ‘Trailer’ a dangoswch rai o’r themâu sydd ar gael. Dewiswch un priodol.
  • Peidiwch â phoeni am olygu’r credydau, ac eithrio ar gyfer y maes ‘Movie Name’.  Cliciwch ar ‘Storyboard’ i ddechrau ffilmio.
  • Nodwch sut bod gan pob gofod ar gyfer clip slot amser penodol, a’u bod yn eithaf byr.  Mae’r delweddau ar gyfer y clipiau hefyd yn dangos y math o saethiad maen nhw eisiau (tirwedd, agos, canolig, llydan neu gymeriad newydd).
  • Ffilmiwch ychydig o glipiau enghreifftiol ac yna, mewn grwpiau, gadewch i’r disgyblion ddechrau creu eu rhaghysbysebion eu hunain.
  • Yn dibynnu ar allu eich disgybion, gallwch ddangos iddyn nhw sut i olygu teitlau rhwng clipiau neu eu llenwi ar eu rhan.
  • Gwnewch yn siŵr bod gennych amser i wylio’r rhaghysbysebion gyda’ch gilydd fel dosbarth.

Cofiwch:

  • Mae fideos yn cael eu gwneud ar gyfer eu gwylio. Gwnewch yn siŵr bod eich disgyblion yn cael cyfle i ddangos eu rhaghysbysebion i‘r dosbarth, neu fel arall efallai y byddan nhw’n teimlo eu bod wedi gwastraffu amser.
  • Atgoffwch eich disgyblion o’r rheol euraidd – daliwch yr iPad mewn modd tirwedd, nid mewn modd portread, wrth ffilmio.

Meini Prawf

  • Rwy’n gallu ffilmio clipiau ar gyfer rhaghysbysiad.
  • Rwy’n gallu golygu teitlau a chredydau rhaghysbysiad.

Elfennau Fframwaith Eraill

1.3 Hawliau Digidol, Trwyddedu a Pherchnogaeth

Esboniwch bod credydau ar ddiwedd ffim neu rhaghysbysiad yn helpu i ddangos inni pwy sydd wedi ei chreu.

3.1 – Cynllunio, Cyrchu a Chwilio

Mae’r fformat rhaghysbysiad yn iMovie yn fath o gynllun ar gyfer eu rhaghysbysiad gorffenedig. Dywedwch hynny wrthyn nhw.

3.3 – Gwerthuso a Gwella

Eich asesiad cymheiriaid ac/neu hunanasesiad arferol.

Geirfa

rhaghysbysiad     clipiau     golygu     credydau     teitlau    tirwedd     agos llydan

Syniadau Amrywio

Gall eich rhaghysbysiad ffilm fod ar unrhyw thema, ond gwnewch yn siŵr bod eich dewis bwnc yn rhoi digon o gyfle i’ch disgyblion. Dysgu sgiliau ‘Creu’ ydy diben y wers yma, nid ymchwilio i bwnc anodd.

Gweithgaredd 2

Golygu Ffotograffau

Mae’r rhan fwyaf o’r delweddau a welwn mewn print neu ar y teledu y dyddiau yma wedi cael eu newid yn ddigidol (neu ‘photoshopped’). Mae hon yn dasg sydd angen cryn dipyn o sgil a hyfforddiant proffesiynol, ond rydyn ni’n mynd i roi cynnig ar fersiwn syml yn y gweithgaredd Blwyddyn 2 yma!

Golygu Lluniau

Paratoi

  • Y ffordd orau i baratoi ydy dilyn y camau isod i olygu eich ffotograff eich hun cyn i chi ddysgu’r gweithgaredd yma.
  • Mewn gwers flaenorol gofynnwch i’r disgyblion dynnu ychydig luniau o ddeinosor tegan, tegan meddal neu ddoli gyda chefndir gwyn gwag (dalen fawr o bapur). Yna fe ddylen nhw edrych ar eu ffotograffau a dewis yr un gorau a dileu’r gweddill. Yna fe ddylech uwchlwytho ac arbed y ddelwedd er mwyn cael mynd ato o gyfrifiadur.

Gweithgaredd

  • Dangoswch sut i fewngofnodi i raglen sydd yn eich galluogi i beintio dros ffotograffau (2Publish 'Book Cover' yn Purple Mash, J2E5 trwy Hwb).
  • Uwchlwythwch ffotograff o’r cyfrifiadur
    • Yn 2Publish cliciwch ar yr arwydd plws ar gornel dde uchaf eich ‘Book Cover’.
    • Yn J2E5 cliciwch ar yr eicon delwedd ar y brig, yna’r plws coch ar yr ochr dde ac yna ar ‘Choose File’.
  • Defnyddiwch yr offer peintio i ychwanegu cefndir i’r ffotograff (e.e. glaswellt ac awyr). Po fwyaf y dychymyg, y gorau.
  • Gofynnwch i’r disgyblion olygu eu ffotograffau eu hunain, ond byddwch yn barod i’w helpu i uwchlwytho ffotograffau.

Cofiwch:

  • Golygu ffotograffau ydy’r sgil yr ydyn ni’n canolbwytnio arno yma. Gallwch helpu i uwchlwytho ffotograffau, er anogwch nhw i wneud cymaint ag sy’n bosibl eu hunain.

Meini Prawf

  • Rwy’n gallu golygu ffotograff yn ddigidol.

Elfennau Fframwaith Eraill

2.3 Storio a Rhannu

Fe fydd angen i’ch disgyblion arbed eu gwaith a dewis enw ffeil da. Os ydyn nhw’n uwchlwytho ffotograffau eu hunain, fe fydd hynny yn help pan ddaw hi’n amser rhannu ffeiliau yn nes ymlaen.

3.3 – Gwerthuso a Gwella

Eich asesiad cymheiriaid ac/neu hunanasesiad arferol

Geirfa

ffotograff     cefndir      uwchlwytho     golygu      photoshopping

Syniadau Amrywio

Dydy gwrthrych y ffotograff ddim yn berthnasol iawn yn y gweithgaredd yma. Gall fod yn unrhyw beth. Y peth pwysig ydy cael cefndir gwyn y tu ôl i’r gwrthrych er mwyn iddyn nhw allu peintio’n ddigidol arno.

Darpariaeth Bellach

Cadw’r Camerâu’n Brysur

Tra bydd y ddau weithgaredd hir yna yn cymryd cryn dipyn o waith, fe ddylai’r disgyblion fod yn tynnu lluniau ac yn recordio fideos a llais ar bob cyfle trwy gydol Blwyddyn 2.

Ffotograffau

  • Anogwch y disgyblion i dynnu lluniau’n rheolaidd. Mae’n debygol y byddwch angen fffotograffau o’r rhan fwyaf o weithgareddau i ddibenion tystiolaeth felly gallai ‘Monitor Ffotograffau’ dosbarth wythnosol fod yn ddefnyddiol.
  • Arbedwch ddetholiad o ffotograffau gyda chefndir gwyn fel bod y disgyblion yn cael cyfle i geisio golygu’r cefndir yn ystod eu hamser annibynnol.

Fideos

  • Yn ystod gwersi ymarfer corff sydd yn cynnwys grwpiau yn gwneud gweithgareddau gwahanol ac yn symud o un i’r llall, lluniwch ‘Orsaf Recordydd Fideo’ lle mae’r disgyblion yn creu fideos o’r disgyblion mewn grwpiau eraill. Mae hyn yn gweithio hyd yn oed yn well os ydyn nhw’n dangos y fideo ar unwaith i’r disgybl sydd yn y fideo fel bod modd iddi/o adolygu eu perfformiad a gwella ar yr ymdrech nesaf.
  • Ffilmio eu partner yn esbonio sut maen nhw’n datrys cwestiwn mathemateg.
  • Bob dydd Gwener, mae’r disgyblion yn ffilmio ei gilydd yn esbonio beth oedd rhan gorau eu hwythnos. Atgoffwch nhw i stopio ffilmio ar ôl 15 eiliad ar y mwyaf.
  • Rhowch gyfle iddyn nhw greu rhaghysbysebion yn annibynnol, unwaith y byddan nhw weid dysgu sut i wneud hynny wrth gwrs.

Recordio Llais

  • Dangoswch i’ch disgyblion sut i ddefnyddio ap recordio llais ar yr iPads (e.e. Recordydd Llais). Gofynnwch iddyn nhw recordio sgwrs eu grŵp wrth drafod gweithgaredd neilltuol.
  • Mae apiau recordio llais fel Yakit Kids a Book Creator yn addas i unrhyw bwnc (ac mae plant wrth eu bodd yn eu defnyddio!) Gwnewch yn siŵr bod digon o iPads ar gael i’r disgyblion ddefnyddio apiau o’r fath mor aml â phosibl