Datrys Problemau a Modelu
4.1
Gweithgaredd 1
Y Robot Brechdannau
Efallai y byddech yn disgwyl i weithgaredd codio ddechrau gydag iPad neu gyfrifiadur, ond mae ‘Datrys Problemau a Modelu’ yn disgwyl mwy na hynny ac felly rydyn ni’n dechrau heb yr un darn o dechnoleg. Fe fydd y disgyblion yn ysgrifennu ‘Codau’ ar gyfer ‘cogydd robot i wneud tair brechdan gaws. Mae’r gweithgaredd yma’n adeiladu ar weithgaredd y Plentyn Robot ym Mlwyddyn 3, felly gwnewch yn siŵr bod eich disgyblion wedi dysgu’r gweithgaredd hwnnw i ddechrau cyn rhoi cynnig ar hwn.
Paratoi:
- Lluniwch fideo neu ddelwedd o gogydd robot i’r disgyblion ei helpu. Gall y robot cogydd yma fod ar sawl ffurf, yn dibynu ar eich dewis:
- Fideo siarad Yakit Kids neuTellagami yn esbonio ei broblem.
- Llun maint llawn ar eich wal arddangos
- Het arbennig y gallwch ei rhoi ar unrhyw ddisgybl i’w troi yn gogydd robot.
- Cael papur A3!
- Llenwi siart llif enghreifftiol am gymryd pump cosb. (gweler yr enghraifft yn y ddolen)
- Prynu cynhwysion ar gyfer ychydig o frechdannau caws!
Gweithgareddau:
- Cyflwynwch eich cogydd robot i’r dosbarth. Esboniwch eu bod yn mynd i godio’r robot i wneud brechdannau caws.
- Dangoswch eich cod enghreifftiol ar gyfer cymryd cosbau iddyn nhw
- Amlygwch yr iaith syml, y cyfarwyddiadau clir a’r ffaith bod siart llif yn ein tywys o un cam i’r nesaf.
- Pwyntiwch at y rhan dolennu (ailadrodd) lle mae’r cod yn dychwelyd i bwynt cynharach ar gychwyn pob cosb.
- Pwyntiwch at yr ychydig linellau o’r cod cyn yr elfen ddolennu (h.y. y pethau sydd ond yn digwydd ar y cychwyn) ac ar ôl yr elfen ddolennu (pethau sydd ond yn digwydd ar y diwedd un).
- Trafodwch y camau sylfaenol wrth wneud brechdan, ac efallai gwneud brechdan tra’n ei thrafod!
- Rhannwch dudalennau A3 a gofynnwch i’r disgyblion lunio siart llif o’u cod ar gyfer gwneud 3 brechdan. Y mwyaf cryno, y gorau. Gellir annog y disgyblion mwy galluog i gyfyngu eu hunain i 3 gair fesul cyfarwyddyd.
- Gofynnwch i un plentyn fod yn robot i ‘brofi’r’ codau, a’r disgyblon yn darllen eu codau gam wrth gam iddo.
Cofiwch
- Dylid cadw cyfarwyddiadau siart llif yn syml ac fe ddylen nhw fod yn hawdd i’w dilyn heb fod angen cyd-destun.
- Does dim angen brawddegau gramadegol llawn yn eu siartiau llif. Mae codio yn galw am symlrwydd ac eglurder.
Gweithgaredd 2
Cath Symudliw
Hyd yn hyn mae’r disgyblion wedi bod yn defnyddio amgylcheddau codio syml fel Scratch Jr, lle nad oes ond rhai pethau y gallwch godio eich codluniau (cymeriadau) i’w gwneud. Nawr rydyn ni’n cymryd ein camau cyntaf i raglen godio lawn lle mae’r posibiliadau yn ddiddiwedd.
Yn y gweithgaredd syml yma fe fydd y disgyblion yn dilyn cod enghreifftiol i wneud i gath newid ei lliw bob ychydig eiliadau.
Paratoi:
- Lluniwch gyfrif ac ymgyfarwyddo gyda meddalwedd Codio gweledol. Argymhellir Scratch ac mae am ddim ar-lein. (Dewis arall ydy J2Code sydd yn rhan o J2E)
- Gan ddefnyddio’r cod yn y ddolen ymarferwch y gweithgaredd y bydd eich disgyblion yn ei wneud.
Gweithgareddau:
- Esboniwch ein bod yn symud o raglennu sylfaenol (Scratch Jr) i feddalwedd uwch (Scratch ar y cyfrifiadur). Fe fydd yna nifer o bethau yn y meddalwedd yma nad oes angen inni eu deall, felly peidiwch â phoeni am gymhlethdod y dewisiadau!
- Dangoswch enghraifft iddyn nhw o’r gath symudliw yr ydych wedi’i llunio o flaen llaw ac yna dangoswch iddyn nhww pa mor syml ydy’r cod. Dangoswch iddyn nhw sut i ddarganfod darnau yn ôl lliw a sut i’w llusgo i’r ardal Godio.
- Rhannwch allbrintiau o’r cod a gadewch i’r disgyblion ei ddilyn yn eu hamser eu hunain.
- Fel estyniad i’r gweithgaredd yma, gofynnwch i’r disgyblion ydyn nhw’n gallu ychwanegu un bloc i wneud i’r gath fewian rhwng pob newid lliw. (Rhowch gyfle iddyn nhw weithio hyn allan eu hunain. Peidiwch â rhoi cod enghreifftiol iddyn nhw.)
Cofiwch
- Dim ond os bydd y disgyblion wedi gwneud y tasgau Codio mewn blynyddoedd blaenorol y byddan nhw’n barod i wneud y gweithgaredd yma. Cofiwch wirio hyn ac ystyried mynd yn ôl i weithgareddau’r flwyddyn flaenorol os ydyn nhw’n anghyfarwydd gyda’r pwnc.
- Os ydych eisiau mwy na newid lliw yn unig, mae yna godau enghreifftiol eraill ar gael ar gyfer gweithgareddau Scratch syml. Cliciwch yma am rai enghreifftiau sydd ar gael ar-lein.
Gweithgaredd 3
Creu Gêm Gwis
Fe ddylai eich disgyblion fod yn gyfarwydd gyda rhaglen godio syml o’u gweithgareddau ym Mlwyddyn 3. Y dewis a argymhellwn ydy Scratch Jr ac mae’r gweithgaredd yma yn adeilad ar y gweithgaredd ‘Codio Animeiddio’ ym Mlwyddyn 3.
Paratoi:
- Lawrlwythwch ap codio syml sydd yn rhoi rhyddid i chi godio fel y mynnoch (argymhellir Scratch Jr).
- Ymgyfarwyddwch gyda’r ap cyn ei gyflwyno i’ch dosbarth. Rhowch gynnig ar y gweithgaredd Spooky Forrest sydd ar gael ar wefan Scratch Jr (cliciwch yma).
Gweithgareddau
- Atgoffwch y disgyblion sut i adeiladu cod syml yn Scratch Jr (gweler gweithgaredd ‘Datrys Problemau a Modelu' ym Mlwyddyn 3).
- Dosbarthwch y ddalen gyfarwyddiadau Spooky Forest o wefan Scratch Jr a gofynnwch i’r disgyblion ddilyn y cyfarwyddiadau hynny.
- Esboniwch bod y disgyblion wedi cael cais i greu gemau cwis syml ar gyfer disgyblion Blwyddyn 1. Fe ddylai eu gemau:
- Cynnwys pedwar cwestiwn
- Fe ddylid teipio pob cwestiwn naill ai fel teitl neu ei recordio fel sain a fydd yn chwarae’n awtomatig.
- Fe ddylai pob cwestiwn gael tri dewis ateb Fe ddylai’r disgyblion ysgrifennu codau yn debyg i Spooky Forest fel bod tapio’r dewisiadau anghywir yn gwneud iddyn nhw grynnu neu ddiflannu, tra bod tapio’r dewisadau cywir yn eu llongyfarch ac yn symud ymlaen i’r olygfa nesaf.
- Cliciwch ar y ddolen isod am gêm enghreifftiol.
- Lluniwch gêm enghreifftiol fel dosbarth. Un syml oddi mewn i’r amgylchedd Scratch Jr ydy cael pysgodyn, cath ac arth wen mewn golygfa o dan y dŵr gyda’r cwestiwn “Pwy sydd yn byw yn y môr?"
- Gofynnwch i’r disgyblion greu eu fersiwn eu hunain o’r gêm.
- Ar ôl ei gorffen fe ddylai’r disgyblion fynd â’u iPads i ddosbarth iau i’w dangos i’r disgyblion iau a’u gwylio’n chwarae’r gêm.
Canllaw Fideo - Creu Cwis gyda Scratch Jr
Cofiwch
- Mae’n debygol y bydd y gweithgaredd yma’n cymryd sawl gwers. Peidiwch â rhuthro pethau.
- Dydych chi ddim yn gallu arbed gemau Scratch Jr oddi ar yr iPad felly fe fydd angen i chi dynnu lluniau, sgrinluniau neu fideos i recordio eich gwaith fel tystiolaeth.